Dersin Ayrıntıları Yarıyıl Kodu Adı T+U+L Kredi AKTS 5 04551301 Eşzamanlı Çeviri I 2+1+0 5 5 Dersin Detayları Dili : Türkçe Düzeyi : Lisans Bölümü / Programı : İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Öğrenim Türü : Örgün Öğretim Türü : Zorunlu Amacı : Öğrenciye eşzamanlı çeviri yetilerinin kazandırılması. İçeriği : Hafızada tutma, kabinde söylem çözümlemesi, kabinde çeviri çalışmaları. Yöntem ve Teknikleri : Ön Koşulları : Yok Koordinatörü : Prof. Dr. Mehmet Çelik Dersi Verenler : Yok Yardımcıları : Yok Staj Durumu : Yok Dersin Kaynakları Kaynaklar : Doğan, Aymil (2017) Sözlü Çeviri Çalışmaları ve Uygulamaları. Ankara: Siyasal KitabeviAtik, Gül (2011) Sözlü Çeviri Yöntem ve Teknikleri. Ankara: Sinemis YayınlarıNolan, James (2005) Interpretation: Techniques and exercises. Clevedon: Multilingual Matters.Gile, D. (1995). Basic Concepts and Models For Interpreter and Translator Training. Amsterdam: John Benjamins. Ders Notları : Patrie, Carol (2009) Simultaneous Interpreting from English. Dawn Sign Press. Ders Yapısı Alan Bilgisi %100 Yarıyıl Çalışma Bilgileri Yarıyıl Çalışmaları Sayısı Katkı Ara Sınav 1 %30 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %70 Toplam 2 %100 Etkinlik Bilgileri Etkinlik Sayısı Süre Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi 14 3 42 Sınıf Dışı Ç. Süresi 14 3 42 Ara Sınavlar 1 10 10 Uygulama 5 10 50 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 10 10 Toplam İş Yükü AKTS: 5 154 Öğrenme Çıktıları Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir: Sıra Açıklama 1 Görsele bakarak çeviri konusunu tahmin ederek bellekteki kelime dağarcığını harekete geçirir. 2 Okuduğu metni birkaç saniye gecikme ile tercüme edebilir. 3 Sesli metnin önemli kısımlarını not alarak çeviri yapar. 4 Akıcılık ve isabeti konuya göre dengeler. 5 Duyduğu metni 3-5 saniyelik süre içinde tercüme etmeye başlar. 6 Uzun cümleleri bölerek tercüme faaliyetini kesintiye uğratmaz. Ders Konuları Hafta Konu 1 Dersin gaye ve içeriği ve kullanılacak tekniklerden söz edilir. Sınavlar konusundabilgi verilir. Eşzamanlı çevirinin en karmaşık ve zor çeviri olduğu, günlük 3 saattenfazla bir eşzamanlı çevirmenin çalışamayacağı anlatılır. Öğrencilerin eşzamanlıçeviri hakkında neler bildiği yoklanır ve tahminleri tartışılır.Kısa bir konuşma dinletilir, not almadan, ayrıntıya odaklanmadan. Sonra sözlüçevirmeleri istenir, tercihan sınıftaki arkadaşına. Aralarında müzakere etmeleriistenir. 2 OKU VE ÇEVİR (Sight Translation)Bir hikâyeyi yazılı ve sözlü anlatan videonun sesi kesilerek öğrencilerden aynıanda herkesin çeviri yapması istenir. Cep telefonuna kaydedilmesi ve sonradinlenmesi beklenir. Görme ve çeviriye başlama arasında geçen zaman tespitedilir ve bu zamanın daraltılması için daha fazla tatbikat yapılır. Wuthering HeightsSeviye 5 üzerinden bu teknik uygulanır. Bu yolla, öğrencinin bilgi işleme hızıartırılır, konuşma yetisi geliştirilir, okumayı hızlandırması ve konuşmanın olağanhale getirilmesi sağlanır. 3 DİNLE VE ÇEVİRSeçilen yazılı ve sözlü videonun görüntüsü kesilip sadece duyup dinlemeleriyoluyla tatbikat yapılır. Herkesin aynı anda yaptığı çeviri cep telefonuna kaydedilir.Sonra kaydı dinlemeleri istenir. Telefonları bir arkadaşına vererek icraatınıdeğerlendirmesi istenir. Dinlenen hikâyenin bu defa sesi kısılarak, yazıyı okuyarakçevirmesi istenir. Aradaki icraat farkını görmek için. 4 OKU VE ÇEVİRSiyaset konusunda bir video seçilir ve bunu altyazılarının çevrilmesi istenir.Okuma hızının artıp artmadığı, dinleme hızının artıp artmadığı sorularak defteredüşüncelerini yazmaları istenir. Defter arkadaşa verilir ve onun bu husustakigörüşü alınır. İlaveten 400 kelimelik bir metni okumaları ve ayrıntıları hafızalarındatutmaları istenir. Sonra, bu metni okuyarak çevirmeleri istenir. 5 DİNLE VE ÇEVİRBarrack Obama’nın hitaplarından uygun olan seçilerek çeviri yapılır. Hercümleden sonra kayıt durdurularak öğrencilerin çeviri yapması beklenir.Cümlelerin nasıl bölüneceği, Türkçe hangi vasıtaların İngilizce dilbilgisi yapın ileçevrilebileceğine dair talimat verilir. Aynı metin yazılı da verilerek öğrencininhangisinde daha iyi icraatta bulunduğuna bakılır. Dersler çıkarılarak sonrakiderslere hazırlık yapılır.Öğrencilerin yarısı dışarı çıkar: İçerdekiler bir konuşmayı dinler. Dışarıdan gelenetercüme yapılır. Sonra kaynak metin tekrar dinlenir: Dışarıdakileri kaynak metnene kadar yakınlaştığı tartışılır. 6 ZİHİN FIRTINASI: TahminÇeviri konusu ifade edilir: siyaset, uluslararası ilişkiler: bağlama göre hangi kelimeve ifadelerin kullanılması muhtemeldir, yazmaları istenir. Oluşturulan kelime veifade dizini video çevirisi yapıldıktan sonra, değerlendirilir. Listedeki hangikelimelerin kullanıldığını tespit edilir. Hazırlık yapmanın önemi vurgulanır. Dersçıkarılır, alanda okuma tavsiye edilir. 7 HAZIRLIK SÜRESİ ve KELİME ÖĞRENİMİİ/T ve T/İ metinler için 10 dakikalık hazırlık süresi verilerek bir dinleme metniniçevirmesi istenir. 10 dakika boyunca metin incelenir, not alınır, zihin altyapısıharekete geçirilir ve başla komutu ile dinle-çevir eylemi devreye sokulur. Burdagaye çeviride isabet ve hızdır. Farklı metinlerle devam edilerek tatbikat fırsatısunulur. Bu tatbikatlar cep telefonuna kaydedilerek gelişme olup olmadığıbelirlenir. Arkadaşlar arası dinleme ve değerlendirme yapılır, arkadaşlardan yorumistenir. 8 Gile (1997) 1) dinleme ve analiz, 2) üretme, 3) hafıza, 4) koordinasyon üzerindedurur. Her bir safhada öğrencilerin nasıl hissettikleri müzakere edilerek, ortakalanlar geliştirilir. Hafiza çeşitleri ve çeviri esnasında kullanımına kolaylıksağlayacak tecrübe paylaşılır. Koordinasyon konusunda, kaynak dildeki sesinseyrinin ne kadarının aktarılabileceği hususu irdelenir. 9 HAZIRLIKSIZ – İ/TÖğrencilere çeviri metnin konusu söylenmeden Türkçeye çeviri yapmaları istenir.Kaydedilen tercüme dinlenir, aksayan kısımlar üzerine odaklanılır. Laboratuvarortamında teknik gereçlerin kullanımı sağlanır. Nasıl kullanılacağı hususundarehberlik yapılır. Yapılan tercüme kaydedilerek ortaklaşa değerlendirilir. 10 HAZIRLIKSIZ – T/İÖğrencilere çeviri metnin konusu söylenmeden İngilizceye çeviri yapmaları istenir.Kaydedilen tercüme dinlenir, aksayan kısımlar üzerine odaklanılır. Laboratuvarortamında teknik gereçlerin kullanımı sağlanır. Nasıl kullanılacağı hususundarehberlik yapılır. Yapılan tercüme kaydedilerek ortaklaşa değerlendirilir. 11 KAYNAK DİLİN MÜDAHALESİNİ AZALTMAKaynak dildeki kelime, ifade ve dilbilgisinin hedef dile müdahalesini azaltma yollarıörneklerle anlatılır. 12 BİLİNMEDİK KELİMELERÖğrencilere ağdalı bir metin verilerek bilmedikleri kelimeleri belirlemeleri istenir.Kelime anlamını öğrenmeden nasıl çeviri yapılacağı hususunda teknikler öğretilir.Tahmin, yaklaşık anlamı verme, özet çeviri yapma gibi anlamı sabit tutarak çeviriyapma becerisi sağlamaları beklenir. 13 CÜMLE KISALTMAUzun ve karmaşık cümlelerde takınılacak tavır, yaklaşımlar anlatılır. Türkçedefiillerin sonda geldiği bilgisi karşısında, ismin hallerine (-e, -i, -de, -den) uygunfiilleri zihinde hazır tutma örnekleri verilir. Tonlamanın önemi vurgulanır. 14 DEĞERLENDİRMEDönem boyu yapılan çalışmaların hangisinin azami, hangisinin asgari yararürettiği, bu dersin önümüzdeki yıllarda nasıl işlenebileceği hususları tetkik edilir.Bu teknikler ile güçlü öğrencilerin zayıf öğrencilere nasıl bir fayda sağlayacağı datartışılan alanlardandır.Anlama Adımları: tahmin, parçalama, önemli bilgiyi ayırma, bekleme,Üretim Adımları: anlama, genişletme, yakınlaştırma, genelleme, ucu açıkifadeleri tercih, dilbilgisi değişimi, duraklama ve vurgulama.Acil Adımlar: eksiltme, benzer yapı kurma, Dersin Program Çıktılarına Katkısı P1P2P3P4P5P6P7P8P9P10P11P12P13P14 Tüm 455 Ö1 55 Ö2 55 Ö3 55 Ö4 55 Ö5 45 Katkı Düzeyi: 1: Çok Düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok Yüksek