Dersin Ayrıntıları Yarıyıl Kodu Adı T+U+L Kredi AKTS 3 KURUL24 Sindirim Sistemi ve Metabolizma 1+0+0 12 10 Dersin Detayları Dili : Türkçe Düzeyi : Lisans Bölümü / Programı : Tıp Öğrenim Türü : Örgün Öğretim Türü : Zorunlu Amacı : Ders kurulunda;• Sindirim sistemine ait yapıların gelişimlerinin; mikroskobik ve makroskobik yapıları ile işlevleri hakkında temel bilgilerin; tüm bu bilgilerin klinik bilgiler ile pekiştirebilmesinin; • İmmun sistemin elemanları, immün yanıt oluşumu ve işleyişi, enfeksiyon etkenlerine karşı savunma, dokulara karşı bağışıklık yanıtı ve aşırı duyarlılık reaksiyonlarının;• Kan ve kan hücrelerinin yapısal ve işlevsel özellikleri ile ilgili temel bilgileri ve dolaşım sistemini oluşturan yapıların mikroskobik (histolojik) düzeyde;• Sindirim sisteminin gelişimi ile ilgili tüm detaylı bilgilerin;• Sindirim sistemini oluşturan yapıları anatomik ve histolojik olarak tanımlayabilmeleri ve işlevlerini fizyoloji ve biyokimya bilgileri ile açıklayabilmelerinin; • Moleküler düzeyde, sindirim biyokimyası ve çeşitli organik bileşiklerin metabolizmasının;• Karbonhidrat, lipit ve proteinlerin sindirim ve emilimi, safranın oluşumu, salgılanması ve içeriğinin öğretilmesi amaçlanmaktadır. İçeriği : Zorunlu kurul dersleri (Anatomi, Fizyoloji, Tıbbi Biyokimya, Histoloji ve Embriyoloji, Biyofizik, Hekimlik Uygulamaları, Topluma Dayalı Tıp) ve seçmeli derslerden oluşur. Teorik dersler tam katılımlı olarak Dönem dersliklerinde verilir. Uygulamalar Anatomi Maket Odası ve Temel Tıp Bilimleri Laboratuvarlarında yapılır. Yöntem ve Teknikleri : Ön Koşulları : Yok Koordinatörü : Dr. Öğr. Üyesi Şerife ALPA Dersi Verenler : Prof. Dr. Kemal ÖDEVDoç. Dr. Bahriye HORASANLIDr. Öğr. Üyesi Elif GÜLBAHÇE MUTLUDr. Öğr. Üyesi Şerife ALPADr. Öğr. Üyesi Levent SARIYILDIZDr. Öğr. Üyesi Gülben AKCANUzman Dr. Aysu ŞENDr. Mustafa Fatih DÜNDARProf. Dr. Taner ZİYLANDoç. Dr. Öznur KÖYLÜDoç. Dr. Füsun SUNAR Yardımcıları : Arş.Gör. KANİYE ZEYNEP ÇALIŞKAN SAK FATMA NUR TÜRKOĞLU Staj Durumu : Yok Dersin Kaynakları Kaynaklar : Tıbbi Fizyoloji, Guyton – Hall Medical Biochemistry-Baynes and Dominiczak, Textbook of Biochemistry with Clinical Correlations-Devlin, Principles of Medical Biochemistry-MeisenbergMesleki beceri labarotuvar malzemeleri. Hasta hekim ilişkileri için düzenlenmiş föyler. Hasta hekim ilişkileri için düzenlenmiş drama föyleri Toplum sağlığı hizmeti verilen yerlere ziyaretlerRoss M.: Histology: A Text and Atlas, Kierszenbaum A.: Histology & Cell Biology: An introduction to Pathology 2 ed. Mosby, USA. Gartner L.P., Hiatt J.L.: Color Text Book of Histology. Second ed. SAUNDERS. Moore K.M., Persaud T.V.N. Çev. Ed: Yıldırım M., Okar İ., Dalçık H. Sadler T.W: Langman's Medical Embryology, Eleventh Edition. Lippincott Williams & Wilkins, USA Schoenwolf G.C.: Larsen’s Human Embryology. 4. Ed. CHURCHILL LIVINGSTONE ELSEVIER Klinik Yönleri ile İnsan Embriyolojisi. 6. Ed. NOBEL TIP Junqueira L.C., Carneiro J. Çev. Ed: Aytekin Y, Solakoğlu S.: Temel Histoloji. NOBEL TIP Gartner L.P., Hiatt J.L.: Color Atlas of Histology, Fifth Edition. Lippincott Williams & Wilkins, USA Moore K.M., Persaud T.V.N. Çev. Ed: Yıldırım M., Okar İ., Dalçık H. Welsch U. Çev. Ed.: Tekelioğlu M.: Sobotta Histoloji Atlası. BETA Sadler T.W: Langman's Medical Embryology, Eleventh Edition. Lippincott Williams & Wilkins, USABiyokimya (Prof.Dr. Figen Gürdöl,Doç.Dr.Evin Ademoğlu, Nobel Tıp Kitabevi) İnsan Biyokimyası (Prof.Dr.Taner Onat-Prof.Dr.Kaya Emerk, Palme Yayıncılık) Lehninger Biyokimyanın İlkeleri (David L.Nelson Michael M. Cox, Palme Yayıncılık) Harper Biyokimya, Robert Murray, Nobel Tıp Kitabevi) Biyokimya Açıklamalı Soru ve Cevaplı, Prof.Dr. Kadirhan Sunguroğlu, Akademi Yayıncılık) Anatomi. Prof. Dr. Kaplan ARINCI, Prof. Dr. Alaittin ELHAN. 2006. Güneş Kitabevi. Sobotta İnsan Anatomisi Atlası (3 Cilt Takım). J. Sobotta. 2015. Beta yayınları. (Çeviri editörü: Prof. Dr. Alaittin ELHAN). Netter İnsan Anatomisi Atlası. Frank H. Netter. 2015. Nobel Tıp Kitabevi. (Çeviri editörü: Prof. Dr. Meserret Cumhur). Anatomi atlası ve ders kitabı. Prof. Dr. Fahri DERE. 2010. Nobel Tıp Kitabevi. Ders Notları : İlgili kuruldan sorumlu öğretim üye ve öğretim elemanlarının ders notları Ders Yapısı Sağlık Bilimleri %100 Etkinlik Bilgileri Etkinlik Sayısı Süre Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi 4 23 92 Sınıf Dışı Ç. Süresi 1 25 25 Ara Sınavlar 1 60 60 Laboratuvar 6 7 42 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 80 80 Toplam İş Yükü AKTS: 10 299 Öğrenme Çıktıları Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir: Sıra Açıklama 1 Hasta hekim iletişimi Topluma dayalı tıp Kanıta dayalı tıp Kal seslerini dinleme Solunum seslerini dinleme Nazogastirik sonda takma 2 Yüzün gelişimini özetleyebilecek Yutak kavisleri (arkus) , yutak cepleri, yutak yarıklarını tanımlayabilecek ve Dudak, yanak, damak, dil ve dişlerin histolojik yapısını sayabilecek Dilde bulunan papillaları ve Tat cisimciklerini, Dil bezlerini tanımlayabilecek Dentin ve mine histolojik yapısını açıklayabilecek Sementum, pulpa, periodental membran ve gingiva yapılarının özelliklerini sayabilecek Ağız boşluğundaki yapıların mikroskobik görüntülerini yorumlayabileceklerdir Tükrük bezlerinin histolojik yapılarını açıklayabilecek Tükrük bezi türlerini sınıflandırıp, farklarını, fonksiyonlarını açıklayabilecek Farinksin histolojik özelliklerini açıklayabilecek Özefagusun tabakalarını sayabilecek ve tanımlayabilecek Midenin tabakalarını sayabilecek ve histolojik özelliklerini açıklayabilecek Özefagus ve mide ile ilgili preparatları ve görüntüleri yorumlayabileceklerdir İnce barsakların tabakalarını sayabilecek ve histolojik özelliklerini açıklayabilecek, Peyer plakları ve M hücrelerini, Enteroendokrin hücreleri ve salgılarını tanımlayabilecek İnce barsak bölümlerinin (duodenum, jejenum ve ileum) birbirlerinden farklarını sayabilecek Kalın barsakların tabakalarını sayabilecek ve histolojik özelliklerini açıklayabilecek Rektum ve anal kanalın tabakalarını sayabilecek ve histolojik özelliklerini tanımlayabilecek Apendiksin tabakalarını sayabilecek ve histolojik özelliklerini açıklayabilecek Barsaklar ve apendiks ile ilgili preparatları ve görüntüleri yorumlayabileceklerdir Karaciğer kapsülü ve karaciğer hilusu izah edilebilecek, Karaciğer kan dolaşımı, lobülasyonu ve fonksiyonel lobülleri safra ve kan akışıyla beraber tanımlanabilecek. Hepatositlerin özellikleri hücresel özellikleri, Sinüzoid ve sinüzoid duvarındaki tüm hücreler, Disse aralığı tanımlanabilecek 3 Gastrointestinal sistem organlarının konumları, komşuluk ilişkileri beslenme ve inervasyonlarını değerlendirerek patolojik olgular hakkında anatomik temelde fikir yürütebilir Gastrointestinal sistem, endokrin ve sinir sistemi arasındaki fonksiyonel bağlantıları kurabilir, gastrointestinal motor ve sekretuvar işleyişe yönelik mekanizmaları tanımlayabilir ve ilerideki klinik yaşantılarında kullanabilecek düzeyde geliştirebilir Sindirim sistemi ve ilişkili bezlere ait hücre, doku ve organlarının yapısal özelliklerini ve organizma bütünü içindeki rollerini kavrayarak, mikroskobik incelemelerde bu sistemlere ait organ ve hücreleri yapısal özellikleri ile ayırt edebilir. Biyolojik moleküllerin metabolizması, integrasyonu ve doğmalık kusurlarını açıklayabilir Sindirim sistemin gelişiminin temel öğelerini kavrayarak, gelişimsel bozukların nedenleriyle ilişkilendirebilir. 4 Lipoprotein metabolizması Kolesterol Metobolizması, Ekinozanoidler, Lipidmetobolizması bozuklukları, Protein sindirim ve emilimi, Lipidlerin Sindirim Ve Emilimi, Alfa, Beta Ve Gama Oksidasyon, Aminoasit metobolizmasına giriş, Yağ Asidi Sentezi Transaminasyon deaminasyon ve üre döngüsü, Aminoasitlerin karbon iskeletinin yıkımı Aminoasitlerden sentezlenen biyomoleküler, Protein metobolizma hastalıkları, Pürin metabolizma Pirimidin metabolizması, Metabolizmanın entegrasyonu 5 Sindirim Sistemine Giriş Ağız Boşluğu-Dişler-Dil Ve Damak Anatomisi, Tükrük Bezleri Farinks Anatomisi Özofagus Anatomisi Karın kasları ve inguinal kanal Mide Anatomisi İnce barsak Anatomisi Kalın barsak Anatomisi Karaciğer-Safra Kesesi Anatomisi Pankreas ve Dalak anatomisi Sindirim sistemi damar ve sinirleri Periton Ders Konuları Hafta Konu 1 Sindirim Sistemine GirişAğız Boşluğu-Dişler-Dil Ve Damak Anatomisi, Tükrük BezleriFarinks AnatomisiÖzofagus AnatomisiMide AnatomisiYüzün GelişimiDişlerin GelişimiDiş Histolojisi – Yanak, Dil, Dudak HistolojisiMetabolizma Hakkında Genel Bilgi, Enerji Metabolizması ve Bazal MetabolizmaKarbonhidrat, Protein, Yağ Metabolizması ve Esansiyel Besin MaddeleriÇiğneme ve Yutma FonksiyonlarıLipidlerin Sindirim ve EmilimiYağ Asidi SenteziAlfa, Beta ve Gama OksidasyonKolesterol Metabolizması, Safra TuzlarıLipoprotein Metabolizması, Keton Cisimleri 2 İnce Barsak AnatomisiKalın Barsak AnatomisiKaraciğer-Safra Kesesi AnatomisiTükürük Bezleri HistolojisiÖzofagus, Mide GelişimiÖzofagus HistolojisiMide HistolojisiBarsakların Gelişimiİnce ve Kalın Barsak HistolojisiMide Fonksiyonlarıİnce Barsak Salgısı ve Kontrolüİnce Barsaklarda SindirimKalın Barsaklarda SindirimProtein, Yağ ve Karbanhidrat SindirimiKaraciğer FonksiyonlarıSafra Salgıları 3 Pankreas ve Dalak AnatomisiSindirim Sistemi Damar ve SinirleriKaraciğer ve Safra Yolları GelişimiKaraciğer ve Safra Kesesi HistolojisiKlinik EmbriyolojiPankreas SalgılarıBesinlerin Emilimi ve Beslenmenin DüzenlenmesiDışkılama, DışkıVücut Sıcaklığının DüzenlenmesiEkinozanoidlerLipid Metabolizması BozukluklarıProtein Sindirim ve EmilimiAminoasit Metobolizmasına Giriş 4 Açlık, Tokluk, SusamaObeziteNonesansiyel Aminoasit SenteziTransaminasyondeaminasyon ve Üre DöngüsüAminoasitlerin Karbon İskeletinin YıkımıAminoasitlerden Sentezlenen BiyomolekülerProtein Metabolizma HastalıklarıPürin Metabolizma 5 PeritonPirimidin MetabolizmasıBeslenme BiyokimyasıMetabolizmanın EntegrasyonuAlkol Metabolizması Dersin Program Çıktılarına Katkısı P1P2P3P4P5P6P7P8P9P10P11P12P13P14P15P16P17P18P19P20P21P22P23P24P25 Tüm 44444444444444444444444 Ö1 44444444444444444444444 Ö2 44444444444444444444444 Ö3 44444444444444444444444 Ö4 44444444444444444444444 Ö5 44444444444444444444444 Katkı Düzeyi: 1: Çok Düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok Yüksek