Dersin Ayrıntıları Yarıyıl Kodu Adı T+U+L Kredi AKTS 3 KURUL22 Sinir Sistemi ve Duyu Organları 1+0+0 10 12 Dersin Detayları Dili : Türkçe Düzeyi : Lisans Bölümü / Programı : Tıp Öğrenim Türü : Örgün Öğretim Türü : Zorunlu Amacı : Ders kurulunda;• Sinir sistemi ve duyu organlarının gelişimleri; mikroskobik (histolojik) ve makroskobik (anatomik) yapıları ile işlevlerinin ve öğrendikleri tüm bu temel bilgilerin klinik bilgiler ile pekiştirilmesinin;• Duyu ve sinir sistemini oluşturan tüm bu yapıların lokalizasyonun; yapılar arasında oluşan yapısal ve işlevsel organizasyonlarının;• Somatik ve motor duyuların histolojik, anatomik ve fizyolojik açıdan; • Görme ve işitme duyuları ile ilgili fizik ilke ve kavramlarının öğretilmesi amaçlanmaktadır. İçeriği : Zorunlu kurul dersleri (Anatomi, Fizyoloji, Tıbbi Biyokimya, Histoloji ve Embriyoloji, Biyofizik ve Hekimlik Uygulamaları) ve seçmeli derslerden oluşur. Teorik dersler tam katılımlı olarak dönem dersliklerinde verilir. Uygulamalar Anatomi Maket Odası ve Temel Tıp Bilimleri Laboratuvarlarında yapılır. Yöntem ve Teknikleri : Ön Koşulları : Yok Koordinatörü : Dr. Öğr. Üyesi ŞERİFE ALPA Dersi Verenler : Prof. Dr. Taner ZİYLANDr. Öğr. Üyesi Gülben AKCANProf. Dr. Kültigin TÜRKMENDoç. Dr. Ayça BİLGİNOĞLUDr. Öğr. Üyesi Dr. Öğr. Üyesi ÖZNUR KÖYLÜDr. Öğr. Üyesi Elif GÜLBAHÇE MUTLU Yardımcıları : Arş.Gör. Kaniye Zeynep ÇALIŞKAN SAK Fatma Nur TÜRKOĞLU Staj Durumu : Yok Dersin Kaynakları Kaynaklar : Ross M.: Histology: A Text and Atlas, Kierszenbaum A.: Histology & Cell Biology: An introduction to Pathology 2 ed. Mosby, USA. Gartner L.P., Hiatt J.L.: Color Text Book of Histology. Second ed. SAUNDERS. Moore K.M., Persaud T.V.N. Çev. Ed: Yıldırım M., Okar İ., Dalçık H. Sadler T.W: Langman's Medical Embryology, Eleventh Edition. Lippincott Williams & Wilkins, USA Schoenwolf G.C.: Larsen’s Human Embryology. 4. Ed. CHURCHILL LIVINGSTONE ELSEVIER Klinik Yönleri ile İnsan Embriyolojisi. 6. Ed. NOBEL TIP Junqueira L.C., Carneiro J. Çev. Ed: Aytekin Y, Solakoğlu S.: Temel Histoloji. NOBEL TIP Gartner L.P., Hiatt J.L.: Color Atlas of Histology, Fifth Edition. Lippincott Williams & Wilkins, USA Moore K.M., Persaud T.V.N. Çev. Ed: Yıldırım M., Okar İ., Dalçık H. Welsch U. Çev. Ed.: Tekelioğlu M.: Sobotta Histoloji Atlası. BETA Sadler T.W: Langman's Medical Embryology, Eleventh Edition. Lippincott Williams & Wilkins, USA Anatomi. Prof. Dr. Kaplan ARINCI, Prof. Dr. Alaittin ELHAN. 2006. Güneş Kitabevi. Sobotta İnsan Anatomisi Atlası (3 Cilt Takım). J. Sobotta. 2015. Beta yayınları. (Çeviri editörü: Prof. Dr. Alaittin ELHAN). Netter İnsan Anatomisi Atlası. Frank H. Netter. 2015. Nobel Tıp Kitabevi. (Çeviri editörü: Prof. Dr. Meserret Cumhur). Anatomi atlası ve ders kitabı. Prof. Dr. Fahri DERE. 2010. Nobel Tıp Kitabevi.Biyokimya (Prof.Dr. Figen Gürdöl,Doç.Dr.Evin Ademoğlu, Nobel Tıp Kitabevi) İnsan Biyokimyası (Prof.Dr.Taner Onat-Prof.Dr.Kaya Emerk, Palme Yayıncılık) Lehninger Biyokimyanın İlkeleri (David L.Nelson Michael M. Cox, Palme Yayıncılık) Harper Biyokimya, Robert Murray, Nobel Tıp Kitabevi) Biyokimya Açıklamalı Soru ve Cevaplı, Prof.Dr. Kadirhan Sunguroğlu, Akademi Yayıncılık)Tıbbi Fizyoloji, Guyton – Hall Clinical Anatomy, Snell Ders Notları : İlgili kuruldan sorumlu öğretim üye ve öğretim elemanlarının ders notları Ders Yapısı Sağlık Bilimleri %100 Etkinlik Bilgileri Etkinlik Sayısı Süre Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi 5 29 145 Sınıf Dışı Ç. Süresi 1 10 10 Ara Sınavlar 1 60 60 Laboratuvar 3 15 45 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 90 90 Toplam İş Yükü AKTS: 12 350 Öğrenme Çıktıları Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir: Sıra Açıklama 1 Sinir sistemini oluşturan organları öğrenir ve vücudumuzdaki konumlarını bilir. Sinir sistemini oluşturan organların yapısını, özelliklerini ve görevlerini bilir. Sinir sistemini oluşturan organların diğer sistemlerindeki organlar ile ilişkisini bilir. 2 Sitokininler hakkında bilgi edinir. 3 Sinir sistemi ve duyu organları hakkında temel terminolojiyi tanımlayabilecek Sinir sistemine ait temel bilgileri (neuron kavramı, neuron çeşitleri, glia, impuls, innervasyon, sinaps, receptör, tractus, ganglion, akson, dentrit ve ileti vb) tanımlayabilecek, sinir sisteminin kısımlarını, sinir siteminin beslenmesini, zarlarını, BOS dolaşımını açıklayabilecek, Göz ve kulakla ilgili anatomik yapıları açıklayabilecek, maket ve kadavra üzerinde isimlendirebilecek, Dış ortamdan alınan duyuları ve bu duyuları taşıyan yolları tanımlayabilecek ve önemini kavrayabilecek Merkezi ve periferik sinir sistemini, otonom sinir sistemini ve kısımlarını sayabilecek ve maket ve kadavra üzerinde isimlendirebilecek Medulla spinalis, serebrum ve serebellumun histolojik yapısını tanımlayabilecek Beyin zarları ve beyin omurilik sıvısının histolojisini mikroskopta tanıyabilecek Sinir sisteminin gelişimini açıklayabilecek ve beynin konjenital anomalilerinin önemini kavrayabilecek, 9. Gözün histolojik yapısını ve embriyolojik gelişimini açıklayabilecek ve konjenital anomalilerinin önemini kavrayabilecek Kulak histolojisini, kulağın gelişimini açıklayabilecek ve konjenital anomalilerinin önemini kavrayabilecek, yukarıda yazılan dokuları mikroskopta tanıyabilecek Duyusal ve motor fonksiyonlarla ilgili olarak bilginin iletilme ve değerlendirme süreçlerini açıklayabilecek EEG kaydının temelini ve basit değerlendirme kriterlerini sayabilecek, Merkezi sinir sisteminin fonksiyonlarını ve bunlarla ilgili sinir sistemi yapılarını ve işlevlerini açıklayabilecek, Özel duyuların algılanma, sinyal iletimi ve değerlendirilmesi ile ilgili sinirsel yapıların işlevlerini açıklayabilecek, Rutin bir biyokimya laboratuvarının klinik önemini kavrayabilecek ve laboratuvara numune gönderirken nelerin önemli olduğunu sayabilecek, 4 Nöron ve nörogliya hücrelerinin yapısal özellikleri, Nöron tipleri tanımlanması, Akson ve dentrit yapıları-farklılıkları, Sinaps tipleri, Purkinje, piramidal, granüler ve motor nöronlar tanımlanabilecek Korteks ve medulla yapıları açıklanabilecek Beyin, beyincik ve medulla spinalis histolojik olarak ayırt edilebilecek, Beyincik korteksi, tabakaları, tabakaların hücreleri ve yaptıkları sinapslar Beyincikteki afferent fibriller ve sinapsları açıklanabilecek, Beyincik ak cevheri izah edilebilecek, Paleokorteks ve neokorteks farklılıkları, tabakaları ve hücreleri ile beraber açıklanabilecek, Pleksus koroideus hücresel özellikleri ile beraber tanımlanabilecek, Medulla spinalis gri ve akcevheri açıklanabilecek, Motor ve duyusal nöronların yerleşimleri izah edilebilecek, Kan sinir bariyeri tanımlanabilecek, Meninkslerin histolojik özellikleri ve farklılıkları ile beraber açıklanabilecektir Merkezi sinir sistemi ile ilgili preparatları ve görüntüleri yorumlayabileceklerdir Kulaktaki bölüm ve yapıları sayabilecek İç kulak, orta kulak ve dış kulağın geliştiği yapıları ve gelişimini açıklayabilecek Kulakla ilgili konjenital anomalileri sayabilecek ve tanımlayabilecek Gözün köken aldığı dokuları ve Göz gelişimini açıklayabilecek Gözde görülen doğuştan malformasyonları sayabilecek ve tanımlayabilecek Gözün tabakalarını sayabilecek ve histolojik özelliklerini açıklayabilecek Gözyaşı bezleri ve kanallarının organizasyonunu açıklayabilecek ve gözyaşı sistemindeki yapıların histolojisini açıklayabilecek Deri ve eklerinin gelişimini açıklayabilecek Kalın ve ince deri histolojisinin farklarını sayabilecek Epidermis histolojik yapısını açıklayabilecek ve tabakalarını sayabilecek Keratinositlerin morfolojik özelliklerini, Epidermisdeki Melanositlerin ve Langerhans hücrelerinin yapısal özelliklerini ve fonksiyonlarını açıklayabilecek Ders Konuları Hafta Konu 1 Sinir Sistemine GirişMedulla Spinalis AnatomisiBulbus-Pons- MesencephalonSinir DokuMerkezi Sinir Sistemi Giriş ve Cerebrum HistolojiCerebellum HistolojisiMedulla Spinalis HistolojisiSinir Sistemine GirişNöronların ve Glial Hücrelerin İşlevleriNöronlarda Sinyal İletim Mekanizmaları ve Sinaptik İşlevler 2 Cerebellum AnatomisiDiencephalonTelencephalonNöronun Elektriksel ÖzellikleriBileşik Aksiyon PotansiyeliOtonom Sinir SistemiPeriferik Sinir ve GangliyonlarNörotransmitterler, Asetilkolin ve ReseptörleriAmin Grubu NörotransmitterlerNöromodülatörler, Nöoropeptitler ve Gaz NörotransmitterlerMedulla Spinalis İşlevleriDuyuların MSS’de İletilmesiDuyusal Korteks İşlevleriMotor Korteks İşlevleri 3 Limbik SistemBeyin Ventrikülleri- Bos- MeninkslerEEG’nin Biyofiziksel TemelleriDuyuların Genel ÖzellikleriReseptör ve Sinir SonlanmalarıMSS GelişimiMedulla Gelişim AnomalileriMotor Korteks İşlevleriThalamus ve İşlevleriMotor İşlevlerde Bazal Nükleusların RolüMotor İşlevlerde Cerebellum’un Rolü 4 Beyin DamarlarıOtonom Sinir SistemiSpinal SinirlerKranial Sinirler (I) (1-4)Kranial Sinirler (II) (5)Kranial Sinirler (III) (6-9)Görme BiyofiziğiBeyin Sapı İşlevleriÖğrenme, Bellek ve Dikkat MekanizmalarıEEG, Uyku ve Uyanıklık FizyolojisiSerebral Korteks, Lateralizasyon, Dil ve İletişim 5 Kranial Sinirler (IV) (10-12)Somatik Duyu Organları; Deri, Tırnak, Kıl, Ter BezleriGöz Anatomisiİşitme BiyofiziğiDeri HistolojisiGöz Histolojisi- Göz GelişimiDüşünce, Duygu ve Motivasyon Fizyolojisi Beyin Dolaşımı ve Beyin Omurilik SıvısıKan Beyin Bariyeri, Beyin Metabolizması ve Nöronal Plastisite Otonom Sinir Sisteminin Genel Özellikleri Otonom Sinir Sisteminin İşleyişiYaşlanma Fizyolojisi ve Alzheimer HastalığıDuyu Fizyolojisine GirişDeri ve Ağrı Duyuları 6 Göz AnatomisiKulak AnatomisiKulak histolojisi – Kulak gelişimi ve anomalileriTat ve Koku DuyularıGörme Duyusuİşitme DuyusuGörme BiyokimyasıBüyüme Faktörleri, Büyüme Hormonları 7 Spinal SinirlerKranial SinirlerGöz AnatomisiKulak AnatomisiGöz HistolojisiKulak HistolojisiDuyu Fizyolojisi- Dokunma ve TatDuyu fizyolojisi- GörmeDuyu Fizyolojisi-ElektrookülografiDuyu Fizyolojisi-İşitme Dersin Program Çıktılarına Katkısı P1P2P3P4P5P6P7P8P9P10P11P12P13P14P15P16P17P18P19P20P21P22P23P24P25 Tüm 4444444444444444444444444 Ö1 4444444444444444444444444 Ö2 4444444444444444444444444 Ö3 4444444444444444444444444 Ö4 4444444444444444444444444 Katkı Düzeyi: 1: Çok Düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok Yüksek